Осы жылдың қаңтар–маусым айларының қорытындылары бойынша Қазақстанның 221 микроқаржы ұйымының (МҚҰ) жиынтық таза пайдасы 48,6 млрд теңгені құрады — 2023 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 33,5%-ға аз. Өткен жылы ҚР МҚҰ таза пайдасы 118,6 млрд теңгені құрады.
Биылғы жылдың бірінші жартыжылдығының қорытындысы бойынша 221 МҚҰ-ның 156-сы таза пайданы тіркеді, ал 59-ы шығынды көрсетті.
Қазақстанда шағын несие нарығына бақылау күшейтілуде. Қазан айында екі (1, 2) микроқаржы ұйымының лицензиясы тоқтатылды, бір ұйым лицензиясынан толық айырылды.
«Жалақыға дейін» қарыз беретін МҚҰ реттеудің шамадан тыс қатаңдатылуына шағымданады. Несиенің ең жоғары сомасы 50-ден 45 АЕК-ке дейін, күнделікті сыйақы мөлшерлемесі 1%-дан 0,3%-ға дейін төмендетілді, ал ең жоғары жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесі (ЖТСМ) енді 179%-дан аспауы тиіс, ал бұрын ол 339%-дан асуы мүмкін еді.
«Жалақыға дейін» қарыз беретін компаниялар талаптар мен халықтың қарыздық жүктемесін азайту саясатының қатайтылуына байланысты табыстылықтың төмендеуіне алаңдаушылық білдіруде. Олар жоғары мөлшерлемелерді несиелік тәуекелдердің жоғарылығымен түсіндіреді, олардың тиімділігі ең төменгі деңгейде — кіріс шығындарды әрең жабады.
Сонымен қатар, ең көп таза кірісі бар 20 МҚҰ-ның жартысын «жалақыға дейінгі» қарыздарға мамандандырылған компаниялар құрады. Таза пайда көлемі бойынша көшбасшы «Робокэш.кз» (Zaimer бренді) МҚҰ болды 6 млрд теңгемен. Естеріңізге сала кетейік, дәл осы компания 2 млн тұтынушының деректерін жариялап, сонымен қатар өткен жылдың соңында 15,9 млрд теңге таза кіріспен ең табысты микроқаржы ұйымдарының тізімінде.
Бұл ретте, өнімдері «қарыз алушылардан» айырмашылығы бизнесті, оның ішінде ауыл кәсіпкерлерін ұзақ мерзімді дамытуға бағдарланған ҚР ірі МҚҰ, KMF 6 млрд теңге пайда бойынша тек екінші орынға ие болды.
Ең табысты 10 МҚҰ-ға сондай-ақ 3,1 млрд теңге пайдамен Credit365 Kazakhstan, 2,4 млрд теңгемен Legal Money (NeoCredit), 2,4 млрд теңгемен «ФинтехФинанс» (MoneyMan) және 1,7 млрд теңгемен AUTO SIYLIQ FINANCE (Acredit) кірді.
Айта кетейік: NeoCredit брендімен жұмыс істейтін Legal Money МҚҰ лицензиясы екі айға тоқтатылды, ал қыркүйекте тағы бір пайдалы компанияның — Kviku брендімен MFO№1 — лицензиясы төрт айға тоқтатылған болатын.