Төлем карталары бойынша айналымдағы 10 теңгенің шамамен 9 теңгесі қолма-қол ақшасыз төлемдерге тиесілі

Фото: https://www.shutterstock.com/

2023 жылғы қаңтар–қарашада қазақстандық және шетелдік эмитенттер шығарған төлем карталарын пайдаланып ҚР аумағында қолма-қол ақшасыз төлемдер көлемі рекордтық 128 трлн теңгеге жетті, бұл 2022 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 44,3% артық. Сонымен қатар, 2022 жылдың толық кезеңімен салыстырғанда 2023 жылдың 11 айында қолма-қол ақшасыз төлемдер көлемі 24,5% артық.

Төлем карталарының жалпы айналымындағы қолма-қол ақшасыз төлемдердің үлесі бір жылда 81,8%-дан 86,1%-ға дейін өсті. Салыстыру үшін: жалпы 2020 жылы қолма-қол ақшасыз төлемдер карта айналымының үштен екісін құрады, ал 2019 жылы — жартысынан аз болған.

Төлем карталары бойынша айналымдағы 10 теңгенің шамамен 9 теңгесі қолма-қол ақшасыз төлемдерге тиесілі

2023 жылдың қаңтар–қарашасындағы барлық қолма-қол ақшасыз төлемдердің 83%-ы интернет пен ұялы телефондар арқылы жүргізілді: 106,2 трлн теңге — 2022 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда бірден 40,8% көп.

Одан кейінгі орында POS-терминалдар: 14,2 трлн теңге — бір жыл бұрынғыдан 10,9% аз. Тағы 7,4 трлн теңге QR төлемдерінен, 87,9 млрд теңге басқа құрылғылардан түскен.

Төлем карталары бойынша айналымдағы 10 теңгенің шамамен 9 теңгесі қолма-қол ақшасыз төлемдерге тиесілі

Өңірлер бойынша қолма-қол ақшасыз төлемдердің жартысы тек Алматы қаласында (64,1 трлн теңге) болды. Одан кейінгі орында Астана (13,4 трлн теңге) мен Шымкент (8,1 трлн теңге). Қалған өңірлер жиынтықта барлық қолма-қол ақшасыз төлемдердің үштен бірін ғана құрады, айтарлықтай көлем Қарағанды ​​(4,4 трлн теңге), Атырау (3,7 трлн теңге) және Алматы (3,7 трлн теңге) облыстарында тіркелді.

Биыл жеке кәсіпкерлерге әсер еткен жалпы декларацияға байланысты қолма-қол ақшасыз төлемдер көлемінің өсу қарқынының баяулауы мүмкін. Түрлі қазақстандық ақпарат құралдарының хабарлауынша, мысалы, сатушылар мен такси жүргізушілері тауарлары мен қызметтері үшін қолма-қол ақша талап ете бастаған. Сонымен қатар, қолма-қол ақшасыз төлемдерді қабылдаудан бас тартқандықтан, оларға ірі көлемде айыппұл салынады.

Төлем карталары бойынша айналымдағы 10 теңгенің шамамен 9 теңгесі қолма-қол ақшасыз төлемдерге тиесілі