Айырбастау пункттеріндегі шетел валютасын таза сатылымы. Қаңтар–желтоқсан 2022
2022 жылғы қаңтар–желтоқсанда айырбастау пункттерінде қазақстандықтар арасында танымал АҚШ доллары, еуро және Ресей рублінің таза сатылымы 2,4 трлн теңгені құрады, бұл 2021 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 22,4% аз.
Айырбастау пункттеріндегі шетел валютасын таза сатылымының 1,8 трлн теңгеден астамы АҚШ долларын құрады, ал 2021 жылғы қаңтар–желтоқсанмен салыстырғанда сатылым көлемі 10,1% төмендеді. Одан кейін сатылым көлемі 7,4%, 301,9 млрд теңгеге дейін төмендеген еуро тұр. Ресей рублінің таза сатылымы бірден 2,7 есе, 281 млрд теңгеге дейін қысқарды.
Өңірлер бойынша айырбастау пункттерінің АҚШ долларын таза сатылымының жартысынан астамы тек екі мегаполистің үлесіне тиді: Алматы мен Шымкент. Бұл ретте Алматыда таза сатылым көлемі бір жылда 35,5% өсіп, 712,1 млрд теңгені құраса, Шымкентте керісінше 2 есеге жуық азайып, 297,2 млрд теңгені құрады.
Айырбастау пункттерінің АҚШ долларын таза сату көлемі Астана (103,5 млрд теңге), Атырау (102,2 млрд теңге) және Маңғыстау (101,9 млрд теңге) облыстарында да айтарлықтай.
Айырбастау пункттерінде еуроның таза сатылымының жартысынан көбі үш мегаполистің үлесіне тиді: Алматы (96,7 млрд теңге), Астана (41,3 млрд теңге) және Шымкент (34,4 млрд теңге). 2022 жылдың қаңтар–желтоқсанында еуроға айтарлықтай сұраныс Батыс Қазақстан облысында байқалды, оның сатылымы 27,3 млрд теңгеге жетті, бұл 2021 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда бірден 3,3 есе көп.
Ресей рубліне сұраныс 2022 жылы 2021 жылмен салыстырғанда ҚР-ның барлық дерлік өңірінде төмендеді. Сату көлемінің ұлғаюы тек Атырау облысында байқалды: 36,7%, 13,2 млрд теңгеге дейін.
Айырбастау пункттеріндегі Ресей рублін таза сатылымы бойынша көшбасшылар Шығыс Қазақстан және Абай облыстары, олардың жалпы көрсеткіші 41,2 млрд теңгені құрады. Одан кейінгі орында Астана: 38,6 млрд теңге. Үздік үштікті Қарағанды және Ұлытау облыстары түйіндеп тұр, олардың үлесі 30,2 млрд теңгені құраған.
2023 жылдың қаңтарында АҚШ долларының ресми бағамы орташа есеппен 462,6 теңгені құрады — желтоқсандағыдан 1,1% төмен, бірақ 2022 жылғы қаңтармен салыстырғанда бірден 6,7% жоғары.
2023 жылғы қаңтардағы еуроның орташа бағамы 498,8 теңгені құрады, бұл желтоқсандағыдан 0,9% және 2022 жылғы қаңтармен салыстырғанда 1,5% жоғары.
Ресей рублі бір айда 6,7% құлдырап, 2023 жылдың қаңтарында орташа есеппен 6,7 теңгені құрады, алайда 2022 жылдың қаңтарымен салыстырғанда бұл көрсеткіш 17,8% жоғары.
2023 жылдың аяқталмаған ақпанында (1 ақпаннан 24 ақпанға дейін) АҚШ долларының орташа бағамы 452,1 теңге, еуро — 485,9 теңге, Ресей рублі — 6,2 теңге болды. Ақпан айында валюта бағамының құнсыздануының себептерінің бірі — салық төлемдерінің аяқталуы, кәсіпорындар салықты ұлттық валютамен, теңгемен төлеу үшін шетел валютасын сатуы.
