Биыл қаңтар–мамырда ерікті зейнетақы жарналарының (ЕЗЖ) көлемі 899,1 млн теңгені құрады, бұл бүкіл 2021 жылдағыдан және оның алдыңғы жылдардағыдан көп. Жалпы, 2022 жылдың қорытындысы бойынша ЕЗЖ-ға аударымдар 3 есеге жуық өсіп, 2,3 млрд теңгені құрады. Жарнаның бұл түрінің танымалдығы 2019 жылдан бастап артып келеді.
2022 жылғы өсім азаматтардың зейнетақы жинақтарының осы түріне қызығушылығымен ғана емес, заңнамалық өзгерістермен де байланысты. Сол жылы Қазақстандық депозиттерге кепілдік беру қорынан (ҚДКҚ) БЖЗҚ-ға талап етілмеген депозиттерге кепілдік беру рәсімі күшіне енді, бұл ЕЗЖ шоттарының көбеюіне себеп болды. Бірнеше жыл бойы таратылған банктердің салымшыларының талап етілмеген сомалары қорда болды. Олардың көпшілігінің айналыс мерзімі аяқталды, сондықтан заңнамалық деңгейде оларды қазақстандықтардың БЖЗҚ-дағы ерікті зейнетақы шоттарына аудару туралы шешім қабылданды. Салымшылар үшін ең бастысы — бұл сомалар инвестицияланып, зейнетақы активтерімен тең инвестициялық табыс әкелуі.
Жаңа заңнама 2022 жылдың мамырында күшіне енді, дәл осы уақытта ЕЗЖ айтарлықтай өсті (ҚДКҚ трансферттері арқылы 830 млн теңге алынды). Сонымен қатар, жинақтардың одан әрі өсуі, оның ішінде жарналардың өсуі жалғасты.
2023 жылдың мамырдың соңына қарай азаматтардың ерікті зейнетақы жарналары бойынша жинақталған зейнетақы қаражаты рекордтық 4,2 млрд теңгеге жетті, бұл былтырғы сәйкес кезеңмен салыстырғанда 64,3% артық. Бұл өсім зейнетақы жарналарының барлық түрлерінің ішіндегі ең елеулісі.
Ерікті зейнетақы жарналарын жеке тұлғалар да, заңды тұлғалар да енгізе алады. Заңды тұлғалардың өз қызметкерлерінің пайдасына, ал жеке тұлғалардың өзі үшін де, жақындары үшін де ЕЗЖ салу мүмкіндігі бар. Бұл ретте сіз өзіңіздің зейнеткерлік шотыңызды ғана емес, болашағы маңызды адамдардың: жұмыс істемейтін жұбайыңыздың немесе еңбек демалысына шыққан ата-анаңыздың да шоттарын толтыра аласыз.
ЕЗЖ шеңберінде жинақтардың өсуі халықтың зейнетақы қорына деген сенімінің артқанын айғақтайды. Төмендегі инфографика БЖЗҚ-ға ерікті зейнетақы жарналарының негізгі артықшылықтарын талқылайды.
