Қазақстандық банктер заңды тұлғаларға әр түрлі мерзімге және әртүрлі мақсаттарға депозиттер ұсынады. Біз бизнеске ақшаны банкке бірнеше күн немесе тіпті бір күнге орналастырған кезде белгілі бір пайда алуға мүмкіндік беретін «қысқа» депозиттерді қарастырамыз. Мұндай қысқа мерзімді депозиттер компанияларға ақшаны өте қысқа мерзімге айналымнан шығару арқылы, олар сұранысқа ие болмаған кезде, қосымша табыс алуға мүмкіндік береді — айталық, жеткізушілерді күту кезінде, мереке күндері және т. б.
Шолу ҚР-дағы бизнес депозиттері бар он ірі банктерді қамтиды. Оның ішінде заңды тұлғаларға 1 күн және одан да көп мерзімге депозиттерді 6 банк ұсынады. Біз бұл депозиттер үшін банктер көрсеткен ЖТСМ бір жыл мерзімге (ең стандартты нұсқа ретінде) қарастырдық, бірақ қаражатты орналастырудың нақты мерзіміне байланысты мөлшерлемелер әр түрлі және бір күнге немесе бірнеше күнге орналастырған кезде клиент үшін жеке есептелуі мүмкін ескерген жөн.
ForteBank сегменттегі ең жоғары ЖТСМ ұсынады: жылдық 15,2%-ға дейін. Біз Forte Capital өнімі туралы айтып отырмыз, ол бизнеске қаражатты 1 күннен (тіпті 1 түн) 1 жылға дейін (365 күн) орналастыруға мүмкіндік береді.
Одан кейін ЖТСМ 14,5% (орналастыру мерзімі — 1 күннен 3 жылға дейін) Halyk Bank және ЖТСМ 13% (орналастыру мерзімі — 1 күннен 12 айға дейін) ЦентрКредит банкі бар. Сектордағы барлық ЕДБ-нің толық шарттарын кестеден табуға болады.
Овернайт, яғни 1 түн немесе одан да көп мерзімге қаражатты орналастыру мүмкіндігі ForteBank пен Jusan Bank-тің қазақстандық кәсіпорындарға жасаған ұсыныстарында көрсетілген. Бұл жағдайда тарифтер жеке есептеледі.
Айта кетейік, биыл 1 наурызда заңды тұлғалардың ҚР ЕДБ-дегі депозиттері бір айда 4,7% азайып, 13,7 трлн теңгені құрады. Биыл ақпан айындағы көрсеткіштердің төмендеуі бірден ҚР-дағы 21 ЕДБ-нің 18-і және сектордағы жетекші он банктің барлығы дерлік сезінді.
Ұлттық банк мұндай қысқаруды айырбас бағамының өзгеруінен бөлек секторға дәстүрлі тоқсан сайынғы салық аптасы — жер қойнауын пайдаланушылардың салық төлеу мерзімі әсер еткенімен түсіндірді. «Қазіргі уақытта заңды тұлғалардың депозиттерінің азаюы және тиісінше Ұлттық банктегі мемлекеттік шоттардағы қаражаттың ұлғаюы байқалады», — деп түсіндірді ақша-кредит реттеушісінің мамандары Kapital.kz-ке.
Жылдың бірінші айына келетін болсақ, қаңтарда заңды тұлғалардың депозиттерінің көлемі 2,1% төмендеп, 14,4 трлн теңгені құрады. Дегенмен, мұнда сектордағы алғашқы он банктің ішінде 4 қаржы институтында көрсеткіш өскен.
Ең үлкен өсім ForteBank-те байқалды: 7,1%, 1,4 трлн теңгеге дейін. Сондай-ақ ЦентрКредит банкі (2,2%, 1,3 трлн теңгеге дейін), Bank RBK (0,4%, 890,8 млрд теңгеге дейін) және Altyn Bank (0,3%, 441 млрд теңгеге дейін).