Қазақстанда әлеуметтік төлемдер мен базалық зейнетақыларды есептеу стандарттарын қайта қарау туралы петиция басталды. Қазақстан үкіметіне жолдаған үндеу авторы Азамат Әсетов еліміздегі ең төменгі күнкөріс деңгейінің (ЕКД) қазіргі бағамен және өршіп тұрған инфляциямен ақылға қонымсыз төмен екенін айтты. ЕКД-ге тікелей тәуелді жәрдемақылардың өсуі инфляцияға ере алмайды. Әлеуметтік төлемдер қағаз жүзінде ғана өседі, ал сіз жүзінде ақша көбеймейді. Өтінішті жасаушы шенеуніктерден ЕКД анықтау әдістемесінің өзін қайта қарап, ең төменгі жалақыны 2024 жылдан бастап 80 мың теңгеге дейін көтеруді талап етеді.
Петицияның негізгі тұжырымдарын тексере келе, автордың айтқаны дұрыс болып шықты. Бұл шешім экономикалық масыл деп аталатындарды — жәрдемақы алушыларды — жұмыс істейтін халықтан ажыратты. 2021 жылдан бастап азық-түлік және азық-түлік емес тауарлар мен қызметтердің бағасы әлдеқайда жылдам өсті.
Сол кезеңде, яғни екі жыл бұрын ең төменгі күнкөріс деңгейінің өсімі 5% шегінде болса, инфляция 8,4%-ға жеткен. Былтыр ЕКД 9%, ал тұтынушылық баға бірден 20,3% өсті. Биыл да жағдай бұдан жақсы емес: 1 қаңтардан бастап жәрдемақы 8,5% өсті, ал мамырдағы инфляция қазірдің өзінде 15,9%-дан асты. Сондықтан билік биылғы жылы төлемдерді тағы да индекстеу туралы шешім қабылдады. 1 шілдеден бастап кейбір жәрдемақы түрлері тағы 14,5% өседі.
