Қазақстандағы АИТВ: ресми статистика не дейді?

Фото: https://www.shutterstock.com/

ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің Қазақ тері және жұқпалы аурулар ғылыми орталығының мәліметінше, 2022 жылдың 30 маусымындағы жағдай бойынша, елімізде АИТВ індетін жұқтырған 30 мыңға жуық адам тіркелген. Оның 89,6%-ы (26,9 мың) 15 пен 49 жас аралығындағы қазақстандықтар.

Дүниежүзілік тәжірибеде бұл аурудың негізгі көрсеткіші — осы жас тобындағы халық арасында АИТВ-ның таралу деңгейі (яғни АИТВ-статусы оң ересек халықтың үлесі). Дереккөздің ақпаратына сүйенсек, 2022 жылы Қазақстанда бұл көрсеткіш соңғы 20 жылдағы ең жоғары көрсеткіш болды: 0,31%. Орталықтың статистикасы 2000 жылдан бастап ҚР-да АИТВ-инфекциясының таралу деңгейінің жыл сайынғы өсуі байқалатынын көрсетеді.

Бұл үрдістің екі факторды көрсететіні маңызды: сырқаттанушылықтың жоғарылауы мен тәуекел топтарындағы тексерілген пациенттер санының артуы және олардың арасында жаңа жағдайлардың пайда болуы. Біздің еліміз БҰҰ-ның АИТВ/ЖИТС бойынша «95-95-95» бірлескен бағдарламасын ұстанады. Осы стратегияға сәйкес, қазақстандық дәрігерлер АИТВ жұқтырғандардың болжамды санының 95%-ын тексеруден өтіп, олардың жай-күйінен хабардар етуді мақсат етіп отыр (2021 жылы бұл көрсеткіш 87%). Антиретровирустық терапияны алатын АИТВ жұқтырған адамдардың үлесі (ҚР-да 81%) және Вирустық жүктемесі ең аз ем қабылдап жатқан жұқтырған адамдардың үлесі (ҚР-да осы уақытқа дейін — 85%).

Өңірлер бойынша таралу деңгейі әр түрлі. Солтүстік және шығыс өңірлерде ол республикалық көрсеткіштен әлдеқайда жоғары. Мысалы, Шығыс Қазақстанда 15–49 жас аралығындағы халық арасында АИТВ індетін жұқтырғандардың үлесі 0,9%, Қарағанды ​​облысында 0,7% құрайды. Ең төменгі көрсеткіштер Ұлытау және Қызылорда облыстарында: 0,1%.

ҚР СЖРА Ұлттық статистика бюросының мәліметінше, 2017–2021 жылдар аралығында еліміздегі ЖИТС орталықтарына 3–3,5 мың жаңа науқас қосылған. Сонымен қатар, жыл сайын, 2020 жылғы коронавирусты қоспағанда, дәрігерлер жұқтырғандар санының артқанын тіркеді. Былтыр 3,9 мың қазақстандық АИТВ-ға тестілеу нәтижелері туралы жағымсыз жаңалық білді, бұл бір жыл бұрынғыдан (3,5 мың) 11,5% көп.

Қазақстандағы АИТВ: ресми статистика не дейді?