Қазақстан электрэнергияның импортын рекордты деңгейге дейін ұлғайтты. Өткен жылы көрші мемлекеттерден елімізге электрэнергияның 18,3 млрд кВт·сағ. жеткізіліп, 2022 жылмен салыстырғанда 5 есе ұлғайды. Пайдалану мен ресурстар балансы жөнінде мәліметтерді ҚР СЖжРА Ұлттық статистика бюросы жариялағандай, электрэнергия импорты өткен жылы экспорттан 7 есе асты. Импорталатын электрэнергияның үлкен көлемі, Қазақстанның энергетикалық тәуелсіздігін айтарлықтай төмендетті. 2023 жылдың қаңтаржелтоқсанда еліміздегі энергияны жүзеге асырудағы жалпы көлемде импорт көлемі 14,2% құрады да, бірақ өткен жылы осы көрсеткіш 3,2% болған.
ҚР Энергетика министрлігінің мәліметінше, Қазақстандағы барлық өндіретін станциялардың жалпы бекітілген қуаты 20,4 ГВт құрады. Жақын жылдары энергия тұтыну көрсеткіші ұлғайып, ал өндіріс — төмендеп, елде энергия тапшлығы сақталады. Аталмыш жағдайдың негативті өрбу сценариін алдын алу үшін, бекітілген қуатты кезекпен 26,5 ГВт-қа ұлғайту қажет. Министрлікте есептер жүргізіп: осындай көлемді өндіретін жаңа станцияларды іске қосу үшін, қолданыстағы жылу және гидроэлектростанциялардың жабдықтарын жаңартып қана қоймай, жаңаларын да салу керек деп есептейді. Бұл газ электрстанцияларын да, және ЖЭК жаңа объектілерін салу және Қазақстандағы алғашқы атом электрстанциясын тұрғызу керек. Алдын ала жүргізілген есептерге сәйкес, АЭС өзі елімізге минимум 2,4 ГВт қуат бере алады.
ҚР Энергетика министрлігінде 2030 жылға дейін бірыңғай энергетикалық жүйедегі болжамды теңгерімді ұсынды. Құжатта жақын жылдарға электрэнергетиканың дамудың бағалау сценариі келтіріледі. Атап айтқанда, 2024 және 2025 жылдары болжамға сүйенетін болсақ, еліміз әлі де энергия жетіспеушілігін сезініп жүреді. ҚР электрэнергия мөлшерден тыс өндіру шегіне тек 2026 жылы ғана шыға алады, оның өзі жаңа өндіруші нысандар іске қосылған жағдайда ғана. Іске асырылмаса, баланс әлі көп жылдар тапшы болып қала береді.
