Түркия Қазақстанның сауда серіктестері тізімінде төртінші орында

Фото: https://www.shutterstock.com/

Соңғы үш жылда Түркия Қазақстанның жетекші сауда серіктестері тізімінде 6-орыннан 4-орынға көтерілді. Былтыр қазақ-түрік өзара келісімшарттарының үлесі Қазақстан Республикасының жалпы сыртқы саудасының 4,7%-ын құрады. Бұған өзара сауданың 54,4% күрт өсті. 2022 жылы елдер 6,3 млрд АҚШ долларына тауар алмасты.

Сауда-экономикалық қарым-қатынаста Түркия Қазақстан үшін ең алдымен біздің тауарларды сатып алушы, содан кейін ғана жеткізуші. Өзара сауданың төрттен үш бөлігі — 74,9% — Қазақстанның экспорты. Былтыр еліміз Түрік Республикасына 4,8 млрд АҚШ долларының тауарын сатты, бұл 2021 жылмен салыстырғанда 60,3% көп. Бұған жеткізудің физикалық көлемінің өсуі және өнім құнының өсуі ықпал етті.

Экспорт құрылымына қарасақ, Қазақстан Түркияға негізінен шикізат сата алады. Мұнай және мұнай өнімдері Қазақстаннан экспорттың жалпы құнының 70,3%-ын немесе 3,3 млрд АҚШ долларын құрайды. Өткен жылы Түркия қазақстандық қара алтынды сатып алуды төрттен біріне жуық артты. Әлемдік нарықта мұнай бағасының өсуіне байланысты құндық мәндегі өсім 79,5%-ды құрады.

Сонымен қатар, Түркия қазақстандық түсті металдардың белсенді сатып алушысы. 2022 жылы бұл ел бізден мырыш, мыс, алюминий, қорғасын сатып алды. Экспорттың жалпы көлемі 1 млрд АҚШ долларынан асты (2021 жылмен салыстырғанда 22,3% көп).

Түркия бізден шикізат сатып алатын болса, біз олардан өңдеу өнеркәсібі өнімдерін сатып аламыз. Ақшалай импорттың үштен бірі киім мен тоқыма бұйымдарға тиесілі. Былтыр қазақстандықтар түрікітің киіміне 459,6 млн АҚШ долларын жұмсады, бұл 2021 жылдағымен салыстырғанда 2,5 есе көп.

Түркия Қазақстанның сауда серіктестері тізімінде төртінші орында