Қазақстан ЕАЭО-ға мүше мемлекеттер арасында газдандыру бойынша аутсайдер болып қала береді. Қазақстанда көгілдір отынды небәрі 19,7 млн халықтың тек 11,6 млн-ы (59%) ғана пайдаланады. Қырғызстанда да жағдай мәз емес, халықтың 38%-ы ғана осы отынға қол жеткізген. Ресейден кейінгі екінші орында болғанымен, одақтағы басқа елдердің барлығы Қазақстанды газдандыру бойынша артқа тастап кетті.
Өздері аз ғана өндіретін, көбіне импорттайтын Беларусьте халық 97% газбен қамтамасыз етілген. Арменияда ешқандай газ кен орындарының жоқтығына қарамастан, газдандыру (96%) бойынша да жетекші елдердің бірі.
Қазақстанда газды өндіру және экспорттау үздіксіз жүргізілгенімен, ішкі газ мәселесін шешуде ілгерілеушілік баяу. ҚР Энергетика министрлігінің статистикасы 2018 жылдан бастап газдандыру деңгейі 49,7%-дан 59%-ға дейін өзгергенін, динамикадағы қадам жылына небәрі 1–3 пайыздық тармақты құрайтынын көрсетеді. Тиісті ведомствоның жоспары бойынша, 2023 жылдың соңына қарай газға қол жеткізетін халық саны небәрі 160 мың адамға өсіп, 11,8 млн адамға (барлығы 60%) жетеді.
Дегенмен, 59% орташа көрсеткіш Қазақстанның әртүрлі аймақтарының газдандыру деңгейі бойынша қаншалықты ерекшеленетіні туралы түсінік бермейді. Еліміздің негізгі газ кен орындары батыста орналасқан, сондықтан мұнай мен газды өңірлердің (Атырау, Маңғыстау, Батыс Қазақстан облыстары) тұрғындарының барлығы дерлік көгілдір отынға қол жеткізе алады.
Көрсеткіштер оңтүстікте де жоғары: Алматы — 99,2%, Шымкент — 94,2%, Жамбыл облысы — 90,2%. Солтүстіктегі барлық аумақтар мұндай көрсеткіштермен мақтана алмайды: ең ірі газ құбырларынан (Бейнеу — Шымкент, Қазақстан — Қытай) неғұрлым алыс болса, соғұрлым газдандыру деңгейі төмен болады. Ал, көптен күткен, осыдан үш жыл бұрын салынып біткен «Сарыарқа» газ құбырының құрылысы да Орталық Қазақстанның бұл мәселесін әлі түбегейлі шешкен жоқ. Астана қаласын қамтамасыз ету, Энергетика министрлігінің мәліметі бойынша, 15,1% деңгейінде қалып отыр, Қарағанды және Ұлытау облыстарында бұл көрсеткіш небәрі 1,5%-ды құрайды. Тәжірибе көрсеткендей, магистральдық газ құбырын тарту жұмыстың жартысы ғана, бізге газ тарату желілерін салу керек. Өңір тұрғындары желілердің жоқтығына және құбырлар бар жерде құжаттары бар қағазбастылыққа шағымдануда. Оның үстіне тұрғындарға газды тікелей үйлеріне жүргізу қымбатқа түседі.
